فعالیت اقتصادی در نظام اسلامی مانند جهاد ارزشمند است

	رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت : مسئولین و فعالان عرصه اقتصاد، بدانند که فعالیت اقتصادی در نظام اسلامی برای اعتلای نظام مانند جهاد در راه خدا ارزشمند و دارای اعتبار معنوی است.

حجت الاسلام و المسلمین محمد صادق یوسفی مقدم رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان این مطلب که واژه جهاد اقتصادی واژه ای است که با توجه به مبانی فرهنگی توسط مقام معظم رهبری ابداع شده است افزود: این واژه ریشه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی دارد. این دو واژه از یک طرف شامل فعالیت های اقتصادی و ساماندهی اقتصاد کشور و تلاش های نظام مند کشور را شامل می شود و از طرف دیگر با عنوان جهاد این فعالیت جنبه ارزشی و معنوی پیدا کرده و تقدس پیدا می کند و تعابیر جهادی برای فعالیت های اقتصادی باعث می شود، مسئولین و فعالان عرصه اقتصاد، بدانند که فعالیت اقتصادی در نظام اسلامی مانند جهاد در راه خدا ارزشمند و دارای اعتبار معنوی است.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم افزود: جهاد از ماده جهد به معنای مشقت و تلاش است و در اصطلاح شریعت عبارت از بذل جان، مال و توان انسان در راه اعتلای کلمه اسلام و اقامه شعائر دین است.
وی درباره واژه اقتصاد نیز بیان داشت: اقتصاد در لغت به معنای میانه روی است و در معانى مرتبط دیگرى چون عدل حد وسط میان اسراف و تقتیر، استقامت و پایدارى در راه انجام وظیفه نیز به‌کار رفته است. و در اصطلاح دانشی است که به بررسی فعالیت های فردی و اجتماعی مربوط به تولید، مبادله و مصرف کالا و خدمات می پردازد.
ایشان با بیان این مطلب که مکتب اقتصادی اسلامی با مکاتب سرمایه دارى و مارکسیستى از نظر ماهیت متفاوت است افزود: علت این تفاوت بر نوع جهان بینی خاص اسلام و بر اعتقاد به مالکیت مطلقه خداوند مبتنی است؛ دانشمندان مسلمان در تبیین اقتصاد اسلامى و بیان تمایز آن با دیگر مکاتب اقتصادى به بررسى اصول ثابتى در اسلام چون تنوع مالکیت، و اسباب حصول آن، آزادیهاى قانونمند، عدالت اجتماعى و ضرورت تأمین حد کفایت براى همگان، همیارى عمومى و تأکید فراوان بر انفاق پرداخته‌اند.
حجت الاسلام یوسفی مقدم در ادامه به بررسی مکتب اقتصادى اسلام پرداخت و گفت: این مکتب مجموعه‌اى از گزاره‌هاى دینى است که به عنوان بستر و زیربناى نظام اقتصادى تلقى شده و غایاتى که دین در زمینه اقتصاد براى انسان ترسیم کرده است. زیرا مفاهیمى مانند ثروت و رفاه و دیگر مفاهیم اقتصادى به انسان و تفسیرى که از او ارائه مى‌شود و به جایگاه او در نظام آفرینش پیوند دارد، جهان بینى اسلامى بر نظام اقتصادى اسلام تأثیر گذار است. از اینرو این دیدگاه که هر یک از اسلام و اقتصاد مسئله ای جداگانه است و قلمرو آنان متفاوت است، ناشی از عدم شناخت صحیح اسلام است از نظر اسلام زندگی حقیقت واحدی است که همه شئونش با یکدیگر توأم است چنانکه شهید مطهری(ره) می فرماید: اسلام دو پیوند با اقتصاد دارد، مستقیم و غیر مستقیم، پیوند مستقیم اسلام با اقتصاد مربوط است به مقرراتی که در موضوعات اقتصادی مانند مالکیت، مبادلات، مالیات ها و... وضع کرده است. پیوند غیر مستقیم اسلام با اقتصاد از طریق اخلاق است نقش گسترده و تعیین کننده اخلاق در اهداف و جهت‌گیریهاى اقتصادى جامعه و مقررات و قواعد مرتبط با آنها، مکتب اقتصادى اسلام را از مکاتب دیگر متمایز ساخته است. اسلام به عامل روحى و اخلاقى در روشى که براى رسیدن به هدف خود برمى‌گزیند، توجه فراوانى کرده و همان‌گونه که نظام زکات را ابزارى در راستاى تأمین عدالت اجتماعى قرار داده آن را فریضه‌اى شرعى نیز مى‌داند که در جهت وصول به قرب الهى و کسب پاداش اخروى قرار دارد؛ و افزون بر بعد اخلاقی فرائض اقتصادی، موضوعات خاص اخلاقی که در حوزه اقتصاد کاربرد مؤثری دارند نیز مورد توجه قرار داده است و دستوراتی مانند امانت داری، عفت، عدالت، احسان، ایثار و نیز پرهیز از دزدی، خیانت، رشوه و... که نقش مؤثری در شکوفایی جامعه ای ارزشی و الهی دارند مورد توجه قرار داده است، بر این اساس لزوم همبستگى اجتماعى میان مسلمانان و همیارى متقابل بین ایشان، رقابت در حداکثر سازى سود و منفعت مادى را کم‌رنگ مى‌سازد.
اقتصاد اسلامى با گزاره‌هاى اخلاقى و ارزشى خود سعى در تغییر واقع و نه کشف آن دارد، ازاین‌رو علم اقتصاد در جامعه اسلامى ممکن است الگوهاى متفاوتى نسبت به جوامع غیر اسلامى بیابد.
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم درباره ویژگی نظام مالکیت اسلامی افزود: در نظام مالکیت اسلامی مردم بر اموال خود مالکیت دارند و مختاراند و کسی نمی تواند این مالکیت را نفی کند؛ چنانچه در قرآن آمده است «لِلرِّجالِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبوا ولِلنِّساءِ نَصیبٌ مِمَّا اکتَسَبنَ» اما از سوی دیگر مالکیت شخصی را که بر اساس ارزش های اخلاقی نباشد در نظر اسلام بدون اعتبار دانسته است: «و لا تَأکُلوا اَمولَکُم بَینَکُم بِالبـطِـلِ وتُدلوا بِها اِلَى الحُکّامِ لِتَأکُلوا فَریقـًا مِن اَمولِ النّاسِ بِالاِثمِ و اَنتُم تَعلَمون».
از دیگر ویژگی های اقتصاد اسلامی اصل خود کفایی است البته این به معنای عدم تبادل و تعامل با کشورهای دیگر نیست بلکه اصل خودکفایی به معنای نفی سلطه و عدم وابستگی نظری و عملی به کشورهای دیگر است؛ چنانچه خداوند در یک قاعده کلی و شامل می فرماید: لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً
رئیس مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم درباره فلسفه نام گذاری امسال افزود: چون نظام مقدس جمهوری اسلامی نظامی است بالنده و در حال رسیدن به قله های رفیع دانش و به عنوان نظام الگو برای سایر ملت ها و افکار بشری در حال مطرح شدن است همچنان که در نظریات فرهنگی الهام بخش به جوامع بشری می باشد باید از نظر اقتصادی نیز الهام بخش باشد و امسال باید سعی شود چهارچوب اقتصادی کشور در بعد نظری و علمی بسته شود.
حجت الاسلام یوسفی مقدم در پایان ابراز امیدواری کرد که مسئولین کشور با نصب العین قرار دادن فرمایشات مقام معظم رهبری با تدوین برنامه های علمی و نیز عملی کردن آن برنامه ها راه را برای ورود ارزشی اندیشه‌های قرآنی به اقتصاد تلاش باز نمایند. بدیهی است ورود ارزشی، فرهنگی و ایدئولوژیکی فعالان قرآنی در عرصه جهاد اقتصادی کارگشا است.